Diyabet, tüm dünyada yaygınlaşan bir hastalık haline geliyor. Ancak, doğru besinleri tüketerek bu hastalığı kontrol altında tutmak mümkün. Diyabetli bir kişinin tüketmesi gereken besinler; tam tahıllar, yeşil sebzeler, meyveler, balık, kuruyemişler ve yoğurt olarak sıralanabilir. Tam tahıllı yiyecekler, kan şekerinin sabit kalmasına yardımcı olurken yeşil yapraklı sebzeler antioksidanlar, mineraller ve lifler açısından zengindir. Meyveler doğal şeker içerirler ancak düşük glisemik indeksli meyveler tercih edilmelidir. Balık, omega-3 yağ asitleri açısından zengindir. Kuruyemişler ise düşük karbonhidrat seviyesine sahiptir. Yoğurt ise probiyotikler açısından zengindir.
Tam Tahıllar
Tam tahıllı yiyecekler, yavaşça sindirilir ve kan şekeri seviyelerinin sabit kalmasına yardımcı olur. Bu yüzden, diyabet hastaları için son derece faydalıdır. Tam buğday ekmeği, yulaf ezmesi ve esmer pirinç gibi yiyecekleri diyetinizde sıklıkla tüketebilirsiniz. Ayrıca, tam tahıllı yiyecekler diğer besinlerde olduğu gibi lif, vitamin ve mineral açısından da zengindirler. Bu sebeple, diyabetli hastaların beslenmesinde tam tahıllı yiyeceklerin önemi büyüktür.
Yeşil Sebzeler
Yeşil yapraklı sebzeler, antioksidanlar, mineraller ve liflerle doludur. Bu sebzelerin tüketimi, diyabet hastalarının sağlıklı bir yaşam sürmesine yardımcı olur. Özellikle, brokoli, ıspanak, pazı ve lahana gibi sebzeler, yüksek lif içeriği nedeniyle kan şekeri seviyelerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur.
Brokoli, diyabet hastaları için önemli bir sebzedir. İçerdiği sulforaphane bileşeni, insülin üretimini artırarak, kan şekeri seviyesinin düzenli kalmasını sağlar. Ispanak ve pazı da diyabet hastaları için ideal sebzelerdir. Bu sebzeler, antioksidanlar ile doludur ve düşük karbonhidrat içeriği nedeniyle kan şekeri seviyelerinin yükselmesini engeller.
Lahana, sahip olduğu yüksek lif ve düşük kalori içeriği nedeniyle diyabet hastaları için önerilen sebzelerden biridir. Doymuş yağ ve sodyum içermez ve B vitamini açısından zengindir. Lahana, kan şekeri seviyesinin kontrol altında tutulmasına ve kalp sağlığı üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle düzenli olarak tüketilmelidir.
Meyveler
Meyveler, içerdikleri doğal şeker sebebiyle diyabet hastaları için dikkat edilmesi gereken bir besindir. Ancak, işlenmiş gıdalarla karşılaştırıldığında, doğal meyvelerin daha faydalı olduğu bilinmektedir. Meyveler içerdikleri besin değerleriyle vücudun ihtiyacı olan vitamin ve minerallerin alınmasına yardımcı olurken, aynı zamanda sağlıklı karbonhidrat kaynağıdırlar. Özellikle düşük glisemik indeksli meyvelerin tüketilmesi önerilmektedir. Bu meyveler kan şekerinin hızlı bir şekilde yükselmesini engellerler. Bazı düşük glisemik indeksli meyveler şunlardır:
- Kiraz
- Elma
- Karpuz
- Çilek
- Portakal
Bu meyveler diyabet hastalarının tüketebileceği sağlıklı seçeneklerdir.
Kırmızı Meyveler
Kırmızı meyveler, özellikle çilek, böğürtlen ve ahududu, diyabet hastaları için sağlıklı bir besin kaynağıdır. Bu meyveler, düşük glisemik indekse sahiptir, yani kan şekeri seviyelerinin hızla yükselmesine neden olmazlar. Ayrıca, antioksidanlar ve lif gibi sağlıklı bileşenler içerirler, bu da diyabet hastalarına dengeli bir diyet sağlamaya yardımcı olur.
Çilek, böğürtlen ve ahududunun yanı sıra, kiraz, nar ve vişne gibi diğer kırmızı meyveler de diyabet hastaları için iyi bir seçimdir. Ancak, meyveler doğal şeker içerdiği için, miktarı da önemlidir. İdeal olarak, düşük glisemik indeksli meyveler tüketilmelidir ve ölçülü bir miktarda alınmalıdır.
- Çilek, böğürtlen, ahududu, kiraz, nar ve vişne gibi kırmızı meyveler düşük glisemik indekse sahiptir.
- Kırmızı meyveler, antioksidanlar ve lif gibi sağlıklı bileşenler içerirler.
- Diyabet hastaları, meyveleri ölçülü bir şekilde tüketmelidirler.
Nar
Diyabet hastaları, narın tüketimine de önem vermelidir. Nar, antioksidan açısından zengin bir meyvedir ve içerdiği bileşenler kan şekerlerini düzenlemeye yardımcı olabilir. Bir araştırmada, nar suyunun diyabetik farelerde kan şekeri ve insülin seviyelerini düzenlemeye yardımcı olduğu tespit edilmiştir. Narın taze meyvesinin ya da suyunun düzenli tüketimi, diyabet hastalarının kan şekeri seviyesini kontrol etmelerine yardımcı olabilir. Ancak, meyve sularının şeker içeriğine dikkat edilmesi gereklidir.
Balık
Balık, diyabet hastalarının tüketmesi gereken sağlıklı bir besindir. Özellikle, somon, ton balığı ve uskumru gibi yağlı balıkların tüketilmesi önerilir. Bu balıklar, kalp sağlığı için faydalı olan omega-3 yağ asitleri içerirler. Ayrıca, kan şekerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olan protein ve diğer besin maddelerini de içerirler. Bir araştırmada, haftada en az iki kez yağlı balık tüketen diyabet hastalarının, tüketmeyenlere kıyasla daha düşük kan şekeri seviyelerine sahip oldukları gözlemlenmiştir. Ancak, balıkların kızartılmadan ve çiğ tüketilmemesi ve yanında yüksek karbonhidratlı gıdalarla birlikte tüketilmemesi gerektiği unutulmamalıdır.
Kuruyemişler
Kuruyemişler, diyabetliler için zararlı olan yüksek karbonhidrat seviyelerine sahip değillerdir. Badem, ceviz ve fındık gibi kuruyemişler, düşük karbonhidrat seviyeleri sayesinde, diyabet hastalarının kan şekerini kontrol altında tutmalarına yardımcı olur. Ayrıca, bu kuruyemişler yüksek protein, lif ve doymamış yağ içeriği sayesinde sağlığımız için de son derece faydalıdır.
Bununla birlikte, kuruyemişler gibi yüksek kalorili gıdalar da diyabet hastaları için uygun değildir. Bu nedenle, her ne kadar besleyici olsalar da, tüketim miktarında dikkatli olunmalıdır.
| Kuruyemişler | Lif (gram) | Protein (gram) | Doymamış Yağ (gram) | Karbonhidrat (gram) |
|---|---|---|---|---|
| Badem (10 adet) | 3.5 | 3.5 | 9 | 4 |
| Ceviz (10 adet) | 2 | 2.5 | 18 | 3 |
| Fındık (10 adet) | 2 | 2.5 | 10 | 2 |
Görüldüğü gibi, kuruyemişler sindirim sistemimizde yavaşça parçalanır ve kan şekeri seviyelerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur. Ancak, diğer sağlıklı yiyecekler gibi, kontrolsüz tüketilmemelidir.
Fındık
Fındık, özellikle ceviz, badem ve fındık gibi fındık çeşitleri, tip 2 diyabetli hastalar için son derece faydalıdır. İçerdikleri lifler ve proteinler sayesinde, kan şekeri seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olurlar. Ayrıca, bu fındık çeşitleri düşük glisemik indekslidir, yani kan şekerinin yavaşça yükselmesine neden olurlar. Ceviz, özellikle insülin direncini azaltmaya ve kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmaya yardımcıdır.
Bu fındık çeşitleri tüketilirken, diğer atıştırmalıkların ve şekerli gıdaların tüketiminden kaçınılması tavsiye edilir. Ayrıca, hem fındıkların kalorisine dikkat edilmesi hem de tuzlu fındıklar yerine tuzsuz olanlarının tercih edilmesi önerilir. Fındık, tek başına bir atıştırmalık olarak veya salataların, yoğurtların içerisine eklenerek tüketilebilir.
| Fındık Çeşidi | 1 Avuçta Bulunan Ceviz Sayısı | Kalori Miktarı | Karbonhidrat Miktarı |
|---|---|---|---|
| Ceviz | 7-8 adet | 185 kalori | 4 gram |
| Badem | 22-23 adet | 170 kalori | 5 gram |
| Fındık | 18-20 adet | 165 kalori | 4 gram |
Ceviz
Ceviz, sağlıklı doymamış yağlar ile dolu olması nedeniyle, tip 2 diyabetli hastalar için ideal bir atıştırmalık seçeneğidir. Ceviz tüketimi, insülin direncini azaltarak kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutabilir. Bunun yanı sıra, ceviz tüketimi daha düşük bir A1C seviyesi ile ilişkilendirilmiştir. Ayrıca, cevizde bulunan antioksidanlar, diyabet hastalarının yaşadığı hasarları azaltarak sağlıklı hücreleri koruyabilir. Ancak, cevizlerin yüksek kalori içeriğine dikkat edilmelidir ve diyetinize uygun porsiyonlarda tüketilmelidir. İdeal olarak, günde 1 ons ceviz tüketilebilir.
Yoğurt
Yoğurt, sağlıklı bir diyetin önemli bir parçasıdır. İçerisindeki probiyotikler, bağırsak sağlığı için faydalıdır ve prebiyotiklerle birlikte tüketildiğinde, kan şekerini düzenlemeye yardımcı olabilir. Yoğurdun düşük glisemik indeksi, diğer süt ürünlerinden daha az şeker içermesini sağlar. Ancak, tatlandırılmış yoğurtlar genellikle şeker ve kalori açısından yüksektir, bu nedenle tatlandırılmamış yoğurtların tercih edilmesi önerilir. Ayrıca, yoğurtlar, diğer besinleriyle birlikte tüketildiğinde, diyabetli hastaların kan şekeri seviyesini kontrol altında tutmak için harika bir atıştırmalık seçeneği olabilir.
